१ भदौ/अर्थ र व्यापार– बाबा रामदेवको पतन्जली आयुर्वेदका उत्पादनहरुको बिक्रीमा बिगत एक वर्षदेखि गिरावट आएको छ ।

भारतमा क्यान्टर वर्ल्ड प्यानलले हालै गरेको अध्ययनपछि सार्वजनिक गरेको तथ्यांक अनुसार पतन्जलीको बिक्रीमा अक्टोबर देखि मार्च २०१८ सम्ममा ७ प्रतिशतको बृद्धि देखिएको छ । जबकि यो गत वर्षको अप्रिलदेखि सेप्टेम्बरसम्ममा २२ प्रतिशत थियो ।

अघिल्लो वर्षसँग तुलना गर्दा बिगत दुई वर्ष यताको अवधिमा पतन्जलीको बिक्रीमा ५२ प्रतिशतले गिरावट आइसकेको छ ।

एक साताअघि क्रेडिट सुइसले आफ्नो प्रतिवेदनमा पतन्जलीको सेल्स ग्रोथमा बिगत ४ वर्षयता बृद्धि नदेखिएको बताएको छ ।
यसबाट अघिल्लो वर्षसम्म कम्पनीले पूर्णतया कम्पाउन्ड एनुअल ग्रोथ रेट (सीएजीआर)बाट मात्रै बृद्धि हासिल गरेको देखिएको क्रेडिट सुइसले आफ्नो प्रतिवेदनमा भनेको छ । 

तर पतन्जलीका प्रवक्ता एस के तिजारावालाले एफएमसीजी सेक्टरमा पतन्जलीले सबैभन्दा ठूलो बजार पाएको छ । अब मार्केटमा हाम्रो ब्राण्ड स्थापित भैसकेको र मार्केट शेयर पनि बढिरहेकाले अन्य एफएमसिजी कम्पनीहरुकै बराबर ग्रोथ हासिल गरिरहेको बताएका छन् । 

सन् १९९७ मा एउटा सानो फार्मेसीबाट सुरु भएको पतन्जलीको हाल दुई दर्जनभन्दा धेरै मेनस्ट्रीम एफएमसीजी उत्पादनहरु छन् । यसमा टुथपेष्ट, स्याम्पु तथा अन्य पर्सनल केयरका उत्पादनहरुदेखि लिएर कर्नफ्लेक्स र चाउचाउ जस्ता आधुनिक खानेकुराहरु पनि छन् ।

विज्ञहरुका अनुसार पतन्जलीको ग्रोथका पछाडि बाबा रामदेवका प्रशंसकहरुकै हात थियो । उनीहरुले बाबा रामदेवको नामकै कारण यी उत्पादनलाई किनेका थिए । 

तर ब्रोकरेज फर्म एम्बिटको प्रतिवेदनका अनुसार बिगत एक वर्षमा पतन्जलीका टुथपेष्ट र महको मात्रै मार्केट शेयर बढेको छ । पतन्जलीको साबुन र खाने तेलको मार्केट शेयर स्थिर छ तर हेयर आयल, स्याम्पु तथा नौनीमा गिरावट आएको छ ।

पतन्जलीका धेरैजसो प्रतिद्वन्दी कम्पनीहरुले नेचुरल तथा हर्बल प्रोडक्टहरु पनि धमाधम लञ्च गरेकाले पतन्जलीको  अवस्था कमजोर हुँदै गएको बताइन्छ ।